Xổ số kiến thiết xuất hiện từ rất lâu đời trên thế giới, cụ thể là từ thời Hy Lạp cổ đại. Sau đó xuất hiện ở Châu Âu vào thời kỳ Trung cổ (khoảng từ thế kỷ 15-16). Nhưng mãi đến thập niên 1960, xổ số kiến thiết mới chính thức du nhập vào Việt Nam.
Mục Lục
Lịch sử hình thành của xổ số kiến thiết trên thế giới
Ở Hy lạp
Theo sử sách ghi nhận lại, vào thời Hy Lạp cổ đại, trò chơi xổ số kiến thiết lần đầu tiên xuất hiện với hình thức là một quả bóng nhỏ có ghi số bất kỳ.
Thêm vào đó sẽ có đưa ra giới hạn số lượng người chơi nhất định. Mỗi người chơi sẽ đưa ra dự đoán về những con số, và ra về với các phần quà nhỏ nếu như con số mà họ dự đoán xuất hiện.
Ở La Mã
Còn đến thời La Mã cổ đại, Caesar đại đế đã ban lệnh tổ chức xổ số nhằm mục đích gầy dựng đủ số ngân sách nâng cấp thành phố của mình.
Ở Châu Âu
Về câu chuyện xổ số xuất hiện ở thời kỳ Trung cổ ở Châu Âu. Thì đó chính là nhờ những người thợ thủ công sáng tạo, đã tổ chức chơi xổ số nhằm mục đích quảng bá và bán được nhiều hơn những sản phẩm đồ sứ của mình.
Đến những năm tháng của thế kỷ thứ 15-19 thì xổ số chính thức được khá nhiều hoàng đế ở Châu Âu lúc bấy giờ cho phép các cơ quan lớn nhỏ cả tư nhân lẫn nhà nước đứng ra tổ chức. Lý do thì cũng vẫn là để gây quỹ cho việc sửa chữa các công trình công cộng hoặc tăng phúc lợi, quỹ từ thiện… nhằm tăng giá trị đời sống nhân dân.
Sự xuất hiện và các biến thể của xổ số kiến thiết ở Việt Nam
Quá trình xuất hiện
Khoảng từ thập niên 1960, xổ số bắt đầu xuất hiện ở một vài nơi trên lãnh thổ Việt Nam. Và sau 2 năm, đã chính thức xuất hiện phổ biến và rộng rãi chủ yếu bằng các sản phẩm truyền thống (vé số truyền thống).
Câu slogan hay nghe nhất thời bấy giờ chính là câu “Ích nước lợi nhà”. Sau đó các tỉnh thành trên cả nước đều sẽ có một trụ sở xổ số kiến thiết. Đó cũng chính là xổ số miền Nam và Xổ số Miền Bắc như hiện nay chúng ta đã quá quen thuộc.
Các hình thức xổ số phổ biến của Việt Nam
Còn với xổ số tự chọn thì chỉ mới xuất hiện cách đây khoảng 20 năm nhưng được đánh giá là “vẫn còn nhiều hạn chế”. Chính vì thế, trên thị trường vài năm nay đã xuất hiện loại “vé số bấm”, với giá chỉ nhỉnh hơn vé số truyền thống khoảng một nghìn đồng và chiếm được cảm tình của các “dân chơi” hơn.
Khoảng giữa năm 2024, các đại lý vé số tự chọn Vietlott xuất hiện, cùng với làn gió mới chính là xổ số Mega tiến vào thị trường Việt Nam. Khiến thị trường này vốn đã bão hòa cũng trở nên sôi động hơn bao giờ hết.
Các hình thức hiện đại của xổ số kiến thiết ngày nay
1. Xổ số truyền thống
Xổ số truyền thống hay còn gọi là Xổ số kiến thiết, được tổ chức dưới hình thức rao bán các con số bất kì được in trên các tờ giấy có màu sắc rực rỡ, thường được gọi là “vé số”. Cuối ngày sẽ có chương trình quay lồng cầu chọn ra những con số trúng thưởng ngẫu nhiên.
Nếu mà những con số có trên vé số của bạn trùng với những con số của các giải thì bạn sẽ được một khoản tiền tương ứng với giải mà bạn đã thắng.
Quy trình in ấn và phát hành xổ số truyền thống ở VIệt Nam được quản lý và cấp phép bởi chính phủ. Tất cả các cơ quan tổ chức xổ số của các tỉnh đều là những cơ quan nhà nước, được tổ chức với cơ cấu Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên chứ không được phép là công ty cổ phần vì để tính công bằng, minh bạch của nó.
- Xổ số 3 miền
Ở mỗi tỉnh thành đều có công ty xổ kiến thiết tỉnh cùng hệ thống văn phòng đại diện, đại lý trải dài khắp cả nước. Chính vì thế nên nhà nước chúng ta đã chia ra thành xổ số 3 miền để dễ dàng hơn trong công tác quản lý. Cụ thể tên gọi sẽ lần lượt là Xổ số Miền Bắc, Xổ số Miền Nam và Xổ số Miền Trung. Về hình thức thì sẽ không khác gì với xổ số truyền thống, tuy nhiên với mỗi phong tục tập quán, mỗi vùng sẽ có nhiều cách biến thể trò chơi khác nhau.
- Xổ số miền Bắc
Được đánh giá là có hệ thống công ty xổ số “đoàn kết” nhất cả nước. Tất cả các công ty xổ số của các tỉnh miền Bắc đều chỉ công bố chung một đài mỗi ngày, thậm chí là chung trường quay và chung lồng cầu. Thông thường mỗi tỉnh thành được lên sóng 1 lần mỗi tuần, riêng thủ đô Hà Nội sẽ được 2 lần. Cụ thể thì các tỉnh sẽ phân chia nhau theo lịch phát hành cố định như sau
Đối với các giải của Xổ số miền Bắc, cơ cấu giải thưởng được phân bố như thế này:
| GIẢI | SỐ LƯỢNG GIẢI | GIÁ TRỊ MỖI GIẢI |
| ĐẶC BIỆT | 3 | 1 TỈ VND |
| PHỤ ĐẶC BIỆT | 12 | 50 TRIỆU VND |
| NHẤT | 15 | 20 TRIỆU VND |
| NHÌ | 30 | 5 TRIỆU VND |
| BA | 90 | 2 TRIỆU VN |
| TƯ | 600 | 400 NGHÌN VND |
| NĂM | 900 | 200 NGHÌN VND |
| SÁU | 4500 | 100 NGHÌN VND |
| BẢY | 60.000 | 40 NGHÌN VND |
Ngoài những giải chính quy này thì những vé nào có 2 số cuối trùng với 2 số cuối giải Đặc Biệt thì sẽ được 40 nghìn (Giải khuyến khích).
- Xổ số miền Trung
Xổ số miền trung là xổ số có giá trị giải khá thấp, thấp hơn hẳn so với giá trị giải 2 miền còn lại đã công bố. Về hình thức giải thì khá giống Xổ số miền Nam, mỗi ngày một tỉnh và tổng cộng có 8 giải với 18 vị trí giải. Cơ cấu giải thưởng của Xổ số Miền Trung (XSMT) sẽ được phân bố như sau:
| GIẢI | SỐ LƯỢNG GIẢI | GIÁ TRỊ MỖI GIẢI |
| ĐẶC BIỆT | 1 | 125 TRIỆU VND |
| PHỤ ĐẶC BIỆT | 1 | 20 TRIỆU VND |
| NHẤT | 1 | 5 TRIỆU VND |
| NHÌ | 2 | 2 TRIỆU 500 NGHÌN VND |
| BA | 7 | 1 TRIỆU 250 NGHÌN VN |
| TƯ | 10 | 500 NGHÌN VND |
| NĂM | 30 | 250 NGHÌN VND |
| SÁU | 100 | 125 NGHÌN VND |
| BẢY | 1000 | 50 NGHÌN VND |
Ngoài ra, XSMT còn có giải khuyến khích nếu 5 số cuối của tờ vé số trùng với 5 số cuối của giải đặc biệt ngày hôm đó. Trị giá giải đặc biệt là 250 nghìn VND.
- Xổ số miền Nam
Đây chính là nhân vật “chủ chốt” của 3 anh em xổ số ba miền với rất nhiều ưu điểm vượt bậc hơn những người anh em của mình. Với lượng người chơi đông đảo nhất và đặc biệt có Công ty xổ số kiến thiết Hồ Chí Minh lớn nhất và doanh thu cao nhất cả nước. Xổ số Miền Nam với “bí kíp” tiền thắng rất cao của mình đã thu hút được lượng người tham gia đều đặn, ổn định.
Mỗi ngày, có tầm 3 đến 4 “đài” xổ số, các tỉnh thành khác sẽ đều đặn xuất hiện mỗi tuần một lần, riêng thành phố Hồ Chí Minh được đặc cách xuất hiện 2 lần. Lịch xổ số cụ thể như sau:
| NGÀY | TỈNH THÀNH |
| THỨ 2 | KIÊN GIANG, LÂM ĐỒNG, TIỀN GIANG |
| THỨ 3 | CÀ MAU, ĐỒNG THÁP, TP. HỒ CHÍ MINH |
| THỨ 4 | BẠC LIÊU, BẾN TRE, VŨNG TÀU |
| THỨ 5 | CẦN THƠ, ĐỒNG NAI, SÓC TRĂNG |
| THỨ 6 | AN GIANG, BÌNH THUẬN, TÂY NINH |
| THỨ 7 | BÌNH DƯƠNG, TRÀ VINH, VĨNH LONG |
| CHỦ NHẬT | TP. HỒ CHÍ MINH, BÌNH PHƯỚC, HẬU GIANG, LONG AN |
Về phần cơ cấu giải thưởng hấp dẫn của Xổ Số Miền Nam, xin mời các bạn hãy xem qua bảng số liệu dưới đây:
| GIẢI | SỐ LƯỢNG GIẢI | GIÁ TRỊ MỖI GIẢI |
| ĐẶC BIỆT (6 số) | 1 | 2 TỈ VND |
| NHẤT (5 số) | 1 | 30 TRIỆU |
| NHÌ (5 số) | 1 | 15 TRIỆU |
| BA (5 số) | 2 | 10 TRIỆU VN |
| TƯ (5 số) | 7 | 3 TRIỆU VND |
| NĂM (4 số) | 10 | 1 TRIỆU VND |
| SÁU (4 số) | 30 | 400 NGHÌN VND |
| BẢY (3 số) | 100 | 200 NGHÌN VND |
| TÁM (2 số) | 1000 | 100 NGHÌN VND |
- Vé có 5 số cuối trùng với 5 số cuối giải Đặc Biệt thì được 50 triệu VND (Giải Phụ Đặc Biệt)
- Vé có 5 số nằm ở vị trí bất kì trong giải đặc biệt sẽ được 6 triệu VND (Giải khuyến khích)
- Ngoài ra thì ngày nay Xổ số miền nam đã xuất hiện loại “vé số bấm”, có giá thành nhỉnh hơn vé số bình thường 1 nghìn đồng (nghĩa là mỗi tờ vé số bấm sẽ có giá 11 nghìn đồng). Vậy vé số bấm là gì? Chỉ đơn giản là một hình thức chơi do đại lý vé số tự động tổ chức, những tờ vé số được bấm kèm những tờ phiếu trắng in những ký hiệu riêng của đại lý. Nếu kết quả xổ số GIẢI ĐẶC BIỆT của ngày hôm đó trùng với 2 số cuối của tờ vé số trên tay bạn thì bạn sẽ được giải 10.000 (hoàn vé), nếu trùng 3 số thì được 200 nghìn đồng, trùng 4 số thì được 500 nghìn đồng.
2. Xổ số thế hệ mới
Những tờ vé số thế hệ mới ngoài kế thừa những giá trị cũ của vé số truyền thống, chúng còn được cải tiến một tí về hình thức chơi. Nhằm thu hút được nhiều đối tượng người chơi khác nhau. Cụ thể phải kể đến:
3. Xổ số cào
Không phải tất cả các tỉnh đều có hình thức xổ số cào như thế này. Thông thường sẽ có 2 loại vé số cào: loại phát hành thường xuyên và loại chỉ phát hành vào dịp đặc biệt. 2 loại vé đấy sẽ không khác biệt về giá vé phát hành nhưng sẽ khác biệt về số tiền treo giải (vé số phát hành vào dịp đặc biệt sẽ có mức trúng thưởng cao hơn). Cách chơi vé số cào thật ra cũng khá là đơn giản, bạn sẽ được chọn 1 trong 2 hình thức chơi:
- SỐ TRÚNG THƯỞNG – SỐ CỦA BẠN
Sẽ có 4 ô số trúng thưởng và 15 ô số của bạn, chỉ cần bạn cào trúng ô bất kì trong 15 ô của bạn mà trùng với 1 trong 4 con số của ô trúng thưởng thì bạn sẽ được thắng số tiền ghi bên dưới ô đấy.
- TRÚNG NHANH
Nếu người chơi cào được trúng ô có chứa logo của Công Ty Xổ số kiến thiết Hồ Chí Minh thì sẽ được ngay 50 nghìn VND.
- Cơ cấu giải thưởng của vé số cào
| NHÓM GIẢI | HẠNG GIẢI | GIÁ TRỊ GIẢI |
| HẤP DẪN | ĐẶC BIỆT | 200 TRIỆU VND |
| NHÓM ĐỘNG VIÊN | 1 | 5 TRIỆU VND |
| 2 | 2 TRIỆU VND | |
| 3 | 1 TRIỆU VND | |
| NHÓM THU HÚT | 4 | 500 NGHÌN VND |
| 5 | 200 NGHÌN VND | |
| 6 | 100 NGHÌN VND | |
| NHÓM KHUYẾN KHÍCH | 7 | 50 NGHÌN VND |
| 8 | 20 NGHÌN VND | |
| 9 | 10 NGHÌN VND |
4. Xổ số bóc
Cũng giống với vé số cào ở chỗ là sẽ thường xuyên xuất hiện ở các dịp lễ hội, chợ phiên, vui xuân,… của địa phương. Nhằm để phong phú hơn các loại hình trò chơi ở đấy. Xổ số bóc thông thường sẽ có giá thành rơi vào tầm 5 nghìn đồng 1 tờ.
Người tham gia chơi sẽ bóc vé số dựa trên lỗ có sẵn ở bên mép vé (như hình minh họa phía dưới). Sau khi thấy được con số trên vé của mình thì sẽ so sánh với con số giải thưởng có sẵn. Nếu số trùng với bất kì thứ hạng giải thưởng nào đều sẽ được tiền thưởng ngay tại chỗ (ngay tại đại lý bán vé đấy).
Nhận xét
Tuy nhiên cơ cấu giải thưởng của xổ số bóc lại thay đổi theo từng đợt phát hành. Tuy là chúng đã được ghi rõ ràng ở mặt sau tờ vé và người chơi hoàn toàn có thể đọc trước khi chơi. Nhưng có vẻ xổ số cào và xổ số bóc không được lòng người chơi mấy so với những người anh em của mình. Hiện nay thì cũng rất khó để gặp vé số cào và vé số bóc ở những thành phố lớn.
5. Xổ số tự chọn
Ở Việt Nam, cái tên phổ biến hơn cả của nó chính là xổ số Vietlott. Mặc dù sau này xuất hiện nhiều cái tên mới hơn, nhưng người dân vẫn quen miệng gọi chết cái tên xổ số Vietlott. Bởi đó chính là tên công ty chủ quản đầu tiên của “món” xổ số tự chọn này tại Việt Nam. Tên chính thức của Vietlott: Công Ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Xổ số điện toán Việt Nam.
Xổ số tự chọn có cơ cấu trúng thưởng theo phương thức chọn số dạng ma trận (Lotto, Mega ball, Mega Millions,…), phương thức chọn theo dãy số (Pick 4, Big 4, 4D, 7D…), phương thức chọn số quay nhanh (Keno,..)
Tuy nhiên, cách chơi quen thuộc, cơ bản nhất vẫn là Mega 6/45, đó là người chơi sẽ chọn 6 cặp số tùy thích (có nghĩa là 6 con số, mỗi con số gồm 2 chữ số) từ 1-45. Sau đó chờ đợi buổi quay thưởng (thường là vào 16h mỗi thứ 4-6 và chủ nhật hằng tuần) và so sánh với vé số của mình là bạn có thể biết được mình có trúng thưởng hay không.
Lưu ý rằng chỉ cần trên vé của bạn trùng con số với kết quả quay thưởng chứ không cần đúng thứ tự. Còn về phần cơ cấu giải thưởng sẽ như sau:
Các hình thức xổ số tự chọn này thậm chí cũng rất phổ biến ở các nước Châu Âu, trong đó phải kể đến là Mỹ và Úc.
| GIẢI | SỐ LƯỢNG GIẢI | GIÁ TRỊ MỖI GIẢI |
| ĐẶC BIỆT | 3 | 1 TỈ VND |
| PHỤ ĐẶC BIỆT | 12 | 50 TRIỆU VND |
| NHẤT | 15 | 20 TRIỆU VND |
| NHÌ | 30 | 5 TRIỆU VND |
| BA | 90 | 2 TRIỆU VN |
| TƯ | 600 | 400 NGHÌN VND |
| NĂM | 900 | 200 NGHÌN VND |
| SÁU | 4500 | 100 NGHÌN VND |
| BẢY | 60.000 | 40 NGHÌN VND |
thần tài chốt số cao cấp 
